Yükseköğretim Kanunu’nda yapılan değişiklik uyarınca vakıf üniversitelerinde görev yapan öğretim üyelerinin ücretleri, devlet üniversitelerinde görev yapan emsallerinin altında olamayacak. Böylece, örneğin asgari ücretle araştırma görevlisi çalıştırma ayıbı sona erecek. Benzer düzenlemenin, özel okullarda çalışan öğretmenler için de getirilmesi gerekir.

Son günlerde koronavirüs (KOVİD-19) pandemisi tüm gündemi işgal ettiği için akademisyenleri ve akademisyen olarak çalışmak isteyenleri ilgilendiren çok önemli düzenlemeler içeren yasa gözlerden kaçtı. Yükseköğretim Kanunu’nda yapılan değişiklikler Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Vakıf üniversitelerinde görev yapan akademisyenlerin asgari ücrete varan düşük ücretlerle çalıştırılması uygulaması sona erecek. Yapılan düzenlemeye göre, vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışan öğretim elemanlarına, unvanlarına göre devlet üniversitelerinde ödenen tutardan az

ücret verilemeyecek. Devlet yükseköğretim kurumlarında ödenen emsal ücretin hesaplanmasında, kadroya bağlı ödemeler dikkate alınacak.

Örneğin şu anda birçok üniversitede asgari ücret veya ona yakın düzeyde ücretle araştırma görevlisi çalıştırılırken, bu düzenleme sonrası araştırma görevlilerinin net ücreti 6 bin liranın altında olamayacak.

Vakıf üniversitelerinde görev yapan öğretim üyelerine yeşil pasaport kolaylığı da getirildi. En az 15 yıl mesleki kıdemi olan özel üniversitelerdeki öğretim üyeleri yeşil pasaport alabilecek.

DOKTORA SONRASI ARAŞTIRMACI MAAŞ TAVANI ARTIRILDI

Devlet üniversitelerde doktora sonrası araştırmacı kadrolarında görev yapanlara ödenen ücret tavanı da artırıldı. Daha önce 5 bin 842 lira olan tavan ücret, 8 bin 764 liraya yükseltildi.

ARAŞTIRMA GÖREVLİLERİNDE KANUNİ YAŞ SINIRI

Araştırma görevlisi başvurularında aranan 35 yaşından küçük olma koşuluna ilişkin yönetmelik hükmünün geçen yıl Danıştay’ca iptal edilmesi üzerine, aynı hüküm kanun ile düzenlendi.

Araştırma görevlisi kadrolarına atanıp, doktora veya diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış olanların kadro ile ilişikleri kendiliğinden kesilecek. Bu kapsamda atanıp tezli yüksek lisans eğitimini tamamlamış olanların araştırma görevlisi kadrolarıyla ilişikleri en fazla altı ay süreyle daha devam edecek. Altı aylık süre içerisinde devlet yükseköğretim kurumlarında alanıyla ilgili doktora veya sanatta yeterlik eğitimine başlamayanların araştırma görevlisi kadrolarıyla ilişikleri kendiliğinden sona erecek.

Meslek yüksekokullarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen uzmanlık alanlarına başvuracak olanlar hariç olmak üzere öğretim görevlisi kadrosuna başvuracak adaylarda en az tezli yüksek lisans derecesine sahip

olma şartı aranacak.

ÜNİVERSİTE YÖNETİCİLERİNE EK ÖDEME KISITLAMASI

Rektör, rektör yardımcısı ve genel sekreterlere gelir getirici katkılarına bakılmaksızın üniversite yönetim kurulunca uygun görülen birimin döner sermaye hesabından yönetici payı olarak ayrılan tutardan ek ödeme yapılabiliyor. Bu şekilde ek ödeme alan yöneticiler, döner sermaye gelirleri dışında üniversitenin teknokent, teknopark, teknoloji transfer ofisi, iktisadi işletmeler ve iştirakleri gibi gelir getirici birimleri dolayısıyla ayrıca huzur hakkı, yönetici payı, koordinatörlük, danışmanlık ve benzeri ad altında ücret alamayacak.

İNTİHAL YAPAN ÖĞRETİM ÜYELİĞİNDEN ÇIKARTILABİLECEK

Yükseköğretim kurulu öğretim elemanı ve memurlarının tabi olduğu disiplin hükümleri, Anayasa Mahkemesi’nin geçen yıl verdiği iptal kararının gerekçesi dikkate alınarak yeniden düzenlendi.

Akademik bir kadroya bir daha atanmamak üzere üniversite öğretim mesleğinden çıkarma cezası gerektiren fiiller kanunla belirlendi. İntihal suçları ile son yıllarda çok sık duymaya başladığımız, yüksek lisans veya doktora tezini parayla yazdırdığı tespit edilenler meslekten çıkartılacaklar.

Öğretim üyeliğinden çıkartılmayı gerektiren fiiller şöyle:

- Başkalarına ait özgün fikir, metot, veri veya eserleri bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendisine ait gibi göstermek.

 Atama ve yükselmelerde, unvan veya derece kazanılmasında, anket uygulama, veri toplama gibi akademik değerlendirme içermeyen katkılar dışında kişisel emek ve birikimine dayanmayan, başkaları tarafından ücret karşılığında veya ücretsiz olarak üretilmiş yayın ve çalışmalar kullanmak.

- Özürsüz veya izinsiz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek.

ÜCRETTEN KESME CEZALARI İNDİRİLDİ

Devlet üniversitelerinde kademe ilerlemesinin 1 ila 3 yıl durdurulması cezasının karşılığı olarak vakıf üniversitelerinde de 3 ila 6 ay süreyle ücretten kesme cezası uygulanıyor. Birden fazla ücretten kesme cezası daha önce ücretin 4’te 1’i ile 2’de 1’i arasında iken, bu oranlar sırasıyla 30’da 1 ve 8’de 1 şeklinde değiştirildi. Brüt ücreti 8 bin lira olan kişi için daha önce 3 ila 6 ay boyunca 2 bin lira ile 4 bin lira arasında ücretten kesme cezası veriliyordu. Yapılan değişiklik ile aynı kişi için aylık 267 lira ile 1000 lira arasında ücretten kesme cezası uygulanacak. Kademe durdurulması ve birden fazla ücretten kesme cezası uygulanacak fiillere yapılan eklemeler de şöyle oldu: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar sunmak.

- Göreve sarhoş gelmek, görev yerinde alkollü içki içmek.

- Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek.

- Kanunların tanıdığı istisnalar dışında ticaret yapmak, yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak.

- Görevi gereği öğrendiği ve gizli kalması gereken bilgi ve belgeleri açıklamak.

- Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşları veya hizmetten yararlananlara hakarette bulunmak veya bunları tehdit etmek.

AYLIK VE ÜCRETTEN KESME CEZASI

Eskiden olduğu gibi brüt aylık veya ücretin 30’da 1’i ile 8’de 1’i arasında değişen ve bir defa uygulanan aylık ve ücretten kesme cezası verilecek fiillere de eklemeler yapıldı. Eklenen fiiller şöyle:

- Akademik atama ve yükseltmelere ilişkin başvurularda bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.

- Kasıtlı olarak görevi tam ve zamanında yapmamak, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek.

- Özürsüz ve kesintisiz olarak 3-9 gün göreve gelmemek.

- Görev yeri sınırları içerisinde herhangi bir yerin toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı olmak, bu yeri kullanmak veya kullandırmak.

- Yasaklanmış her türlü yayını basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya teşhir etmek.

UYARMA VE KINAMA CEZALARI

Maiyetindeki elemanların yetiştirilmesine özen göstermeyen, destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmeyen öğretim elemanlarına uyarma cezası verilecek.

Görevi gereği katılmakla yükümlü olduğu kurul ve toplantılara izinsiz veya özürsüz olarak bir yıl içinde birden fazla katılmayan öğretim üyelerine kınama cezası verilecek.