Çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkan açlık ve buna bağlı yetersiz beslenme, yalnızca bedensel değil, aynı zamanda zihinsel ruhsal ve davranışsal problemleri de beraberinde getirebilmektedir. Bu durum genellikle sosyo-ekonomik nedenlerden dolayı görülmektedir. Açlık vücudumuzu ve vücut fonksiyonlarını etkileyen ve bu fonksiyonlar üzerinde kalıcı iz bırakan bir durumdur. Beslenme yetersiz olduğunda vücudumuzu kontrol eden; endokrin, bağışıklık ve sinir gibi sistemleri etkiler ve bu sistemlerde fonksiyonel bozukluklara neden olur. Açlıkta harekete geçen hormonlar yıkıcı hormonlardır. Açlıkta bu hormonlar önce karaciğerde glikojeni, sonra yağ dokusunu ve daha sonra kas dokusunu yıkar ki kas dokusunun yıkılması istenmeyen bir durumdur.

Birey, besine ulaşamadığı zaman stres hormonları düzeyi yükselir ve kana glukozun devamlılığını sağlamak için bir acil durum sistemini aktifleştirir. Açlık vücutta en önemli uyaranlardan biridir ve açlık durumunda ortaya çıkan ruh halinin ne kadar agresif ve huzursuz olduğunu hepimiz biliyoruz.

Saldırgan içerikli davranışlarda, bir başkasına veya kendine zarar verici davranışlarda bulunan bireylerde vücutta çeşitli besin öğeleri ve nörotransmitterlerin (Nöronlar arasında veya bir nöron ile başka bir hücre arasında iletişimi sağlayan kimyasallara nörotransmitter denir) öncüsü olan amino asitlerin eksikliğinin rolü olduğu yapılan çalışmalarca kanıtlanmıştır. Amino asitlerin(proteinlerin yapı taşı)  yetersiz olduğu durumlarda şiddet ve saldırganlık içeren davranışlar oluştuğu bilinmektedir. Saldırganlık ve şiddet ile en fazla ilişkilendirilen amino asit triptofandır. Düşük miktarda triptofan içeren bir beslenme programında vücutta bulunan serotonin( mutluluk hormonu olarak bilinir) miktarı düşer. Bunun nedeni serotonin üretimi için triptofanın öncül madde olmasıdır. Bunun anlamı da triptofan olmazsa serotonin üretimide olmaz. Triptofan içeren bazı besinleri listeleyecek olursak :

1. Somon

Bu yağlı balık aynı zamanda sağlık için önemli olan omega-3 yağ asitleri kaynağıdır. Bu yağ asitleri, güçlü kemiklerin, sağlıklı cildin ve göz fonksiyonunun desteklenmesine yardımcı olabilir. Somon ayrıca güçlü kemikler ve dişler ile sağlıklı kaslar için gerekli olan D vitamini kaynağıdır. Haftada iki porsiyon yağlı balık yemek, çoğu insan için yeterli triptofan sağlamalıdır. Veganlar ve vejetaryenlar omega-3'ü kabak çekirdeği, ceviz ve soyadan alabilirler.

2. Kümes hayvanları

Kümes hayvanları, tavuk, hindi ve kaz içerir. Tavuk göğsü gibi yağsız kümes hayvanları genellikle protein açısından yüksek ve yağ açısından düşük olacaktır.

3. yumurta

Yumurta pişirmenin ve hazırlamanın bazı yolları diğerlerinden daha sağlıklıdır. Bir yumurtayı kızartmak çok fazla yağ anlamına gelir, bu da onu daha az sağlıklı bir seçenek haline getirir. Bir yumurtayı kaynatmak veya buğulamak herhangi bir ek yağ eklemez. Hafif bir yemek için omlet yapmak ve salata ile yemek iyi bir seçenek olabilir.

4. Ispanak

Ispanak gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler bir triptofan kaynağıdır. Ispanak aynı zamanda iyi bir demir kaynağıdır. Demir, vücudun sağlıklı kırmızı kan hücreleri yapmasına yardımcı olur. Diyette demir eksikliği anemiye, düşük enerjiye veya nefes almada zorluğa neden olabilir.

5. Yağlı Tohumlar

Tohumlar, triptofanın bir bitki kaynağıdır. Tohumlar yağlı balıklar, kümes hayvanları veya yumurtalar kadar fazla triptofan içermez. Bununla birlikte, vejetaryenlar ve veganlar için iyi bir triptofan ve protein kaynağıdırlar.

6. Süt

Süt aynı zamanda sağlıklı kemikler ve dişler oluşturmaya yardımcı olan iyi bir kalsiyum kaynağıdır.

7. Soya ürünleri

Tofu, soya sütü veya soya sosu gibi soya içeren ürünler bir triptofan kaynağıdır. Bunlar vejetaryenlar ve veganlar için iyi bir seçenek olabilir.

8. Fındık

Kuruyemişler iyi bir protein, sağlıklı yağlar ve lif kaynağıdır. Öğünler arasında birkaç kuruyemiş tüketmek, kişinin daha uzun süre tok hissetmesine yardımcı olabilir.

Eksikliği şiddet mekanizması ile en fazla ilişkilendirilen yağ asidi omega-3 yağ asididir. Balıkta bolca bulunan omega-3 yağ asidini haftada 2 porsiyon balık yiyerek rahatlıkla karşılayabilirsiniz. Eksikliklerinde saldırganlık ve şiddet gibi davranışlarla en çok ilişkilendirilen vitaminler D ve B kompleks vitaminlerdir. Demir, çinko, lityum, magnezyum ise saldırganlık ve şiddet ile ilişkilendirilen minerallerdir. Özellikle magnezyum eksikliğinde ortaya çıkan katekolamin salgısını ve strese duyarlılığı arttırarak saldırgan davranışları tetikleyebilir. Hafif düzeyde magnezyum eksikliğinde bile gürültüye duyarlılık, sinirlilik, huysuzluk, ruhsal depresyon, kas seğirmesi, konfüzyon, titreme, uykusuzluk ve endişeyi arttırdığı bilinmektedir.

Sonuç olarak enerji, protein, elzem yağ asitleri, vitamin ve minarelerin yetersizliği ile nörotransmitter düzensizlikler  bireylerde istenmeyen davranışları dürtüler ve bu durum ailede ve toplumda fiziksel olarak en güçsüz bireyler olan ; çocuklar, kadınlar ve yaşlıların ihmaline,  istismarına, tacizine neden olabilmektedir. Bu durumun önlenmesinde sosyo-kültürel faktörler kadar beslenme faktörlerinin de elzem rol oynadığı açıktır. Günümüzde yaşanan onca kadın cinayetleri çocuk ve yaşlı istismarlarına karşı dur diyebilmemiz için beslenme faktörünü göz ardı etmememiz gerekmektedir. Şiddet eğilimli bireylerin yasal süreç tamamlandıktan sonra normal bireylerin ise bu durum hakkında bilinçlendirilmesi ile birlikte diyetlerinin hazırlanması ve beslenme ile durum iyileştirme sürecine başlanması, şiddeti durdurmak adına önemli bir adımdır.

SAĞLICAKLA KALIN.