Peki bu kanun'un uygulamalarında ne gibi aksama ve hatalar doğuyor şimdi ona bir göz atalım. Kanun açık ve net, ancak uygulama yargılama aşamasının başlayacağı süreçlerde aksamaya başlıyor. Aksamaya başlıyor  çünkü suç mütaalaya bağlı bir suç. Bu şu demek, suçun ihbar ve şikayetinin sadece vergi daireleri ve bağlı kurumlarca yapılabilmesi anlamına geliyor. Yani sıradan bir kişi yada kuruluşun bu suçun cezalandırılması yada soruşturulması için dava açma yetkisi yok.

İşte tam burada vergi dairelerinin ilgili ve bu konuda uzman müfettişleri devreye giriyor ve adınıza soruşturma başlıyor. Önce tebligatlar ardından evraklar sonra müfettişin ayağına gidip gelmeler, sanki mahkemedeymişsiniz gibi müfettiş karşısında el pençe ifade alınmalar, vs.

Ardından 300/500 sayfalık raporlar harıl harıl yazılmaya başlıyor  ve düzenleniyor, bazen bu raporlardan haberiniz bile olmaz, bu arada firmanız koda alınmış, çalıştığınız firmalar artık sattığınız malları iade etmeye kestiğiniz faturaları iptal etmeye başlamıştır bile.Yani bir yandan manen sıkıntı ve çöküntü tüm ruhunuzu sarmış diğer yandan şirketiniz ve ticari faaliyetiniz tıpkı sizin gibi yaşarken ölmüştür artık!!

Çünkü o şirket evinize ekmek götürmenizi sağlayan, geçiminizi yaptığınız geleceğinizi belirleyen, geleceğe dair hayaller kurduğunuz umutlar beslediğiniz sizin ve sorumlu olduğunuz insanların umut kaynağı idi. Ancak bunlar size göre böyle idi peki ya İddia makamı vergi dairesi raporları? Onlar  ise tam tersine, artık siz bir vergi kaçakçısı sınız. Belki hitabın biraz ağır olduğunu düşünebilirsiniz fakat inanın tamda böyle. Çok az rapor  mükellef adına olumlu düzenleniyor. Çünkü o zaman memur işini yapmamış olur. Müfettişin görevi zaten sizin hakkınızda olumsuz bir şeyler yazmak. Yoksa işini yapmış olmayacak  ve bu işi de standart ifadelere bağlayarak sayfa sayısını mümkün olduğunca arttırarak işini tam manası ile yapmış olacak. Tabi o işini tam manası ile yapacak peki size ne olacak? Anlatayım.

 Hakkınızda hazırlanan olumsuz rapor artık sizi tam bir vergi kaçakçısı yapmıştır. Siz artık tescilli bir kaçakçısınız, tescilli çünkü hakkınızda düzenlenen olumsuz rapor artık size bu sıfatı kazandırmıştır. Aksini ispatlamak yani sizin bir kaçakçı olmadığınızı ispatlamak elbette mümkün artık bunu mahkemeler yolu ile yapacaksınız artık bundan başka bir yol kalmamıştır.

Derken karakol, polis, savcılık ve mahkemeler artık  Asliye ceza mahkemelerinde hukuki mücadeleniz başlamıştır. Belkide hayatınız boyunca mahkemeye bile çıkmadınız kendinizi nasıl savunacağınızı dahi bilmiyorsunuz. Ancak yapacak bir şey yok süreç başladı ve tüm hızıyla davanız sürüyor. Mahkeme Hakimi'nin önünde yüzlerce sayfalık VTR raporu, Vergi Suçu raporu ve bir sürü döküman dağ gibi yığılmıştır artık,ve siz  ciddi bir suç işlemiş hatta hala suç işleme potansiyele sahip kocaman bir sanıksınız. Birde bunlara bir muhasebecinin düzenlediği bilirkişi raporu eklenmiştir artık. Tabiki bilirkişinin raporuda koskoca müfettiş raporunun aksi olması beklenemez ve  bir çok bilirkişi raporu müfettiş raporundan kopyala yapıştır olarak alınıp kısa bir özeti şeklinde hakimin önüne sürülmüştür. Asliye ceza mahkemesinde devam eden duruşmalarda avukatınız yada siz tüm yargılama boyunca suçsuz olduğunuzu anlatmaya ispatlamaya çalışsanız da lehinize bir karar çıkması çok zor. Mahkemeyi bu konuda ikna etmeniz artık neredeyse imkansız. Resmi makamlarca düzenlenen yüzlerce sayfalık resmi raporlar bilirkişi raporları tebligatlar cezalar, ceza makbuzları vs.  vs. varken sıradan bir vatandaşın, suçsuzum, bilerek kullanmadım bilerek almadım savunmaları sadece mahkeme salonunda boş bir nida olarak yankılanmaktan başka hiç bir işe yaramaz.

Bütün bunlar yargılama aşamasına kadar süregelen sistemsel hatalar ve olumsuzluklardı. Şimdi kanunun uygulanmasındaki hata ve eksikliklere değinelim.

Ceza davası sonuçlandıktan sonra hapis cezası alma ihtimalinizin yüksek olduğunu belirtmiştim. Ancak aldığınız ceza öyle az uz bir ceza olmayacak bu cezanın miktarı ticari faaliyetinizin devam ettiği süreyle doğru orantılı olarak artacaktır. Bu şu anlama geliyor; şirketiniz 2,3,4 yada beş yıllık bir geçmişe sahipse alacağınız ceza o oranda artacaktır. örneğin bir yıllık bir şirketiniz varsa alacağınız ceza en 3 yıl bir ay, iki yıllık ise 6 yıl iki ay, üç yıllık ise 9 yıl 3 ay. ve katları şeklinde.  Tabiki bu en az alacağınız ceza, bunu bir de diğer taraftan hesaplarsak yani mahkemenin üst sınırdan ceza verdiğini düşünürsek bu ceza 15 yıl olabiliyor.

Şirketiniz eski bir firma ise durumunuz içler acısı 40 yıla kadar cezalar sizi bekliyor olacaktır. Tabiki verilen hapis cezası size başkaca ceza verilmeyeceği anlamına gelmiyor, vergi daireniz ve Müfettişler tarafından belirlenen matrahlar çerçevesinde vermiş olduğunuz vergi kaybına mukabil takdir olunacak bilerce liralık hatta belirttiğimiz gibi TAKDİR OLUNACAK Yüzbinlerce liralık VERGİ ZİYAHI cezaları gecikme bedelleri ve bilimum ağır maddi cezalarda size kesilecektir. Yani bir taraftan ceza ahkemesi kararı ile aldığınız hapis cezası diğer taraftan vergi dairesinin takdir edeceği maddi cezalar artık kaderiniz olacaktır. 

Uygulamadaki en büyük sorun, Hakkınızdaki cezalar belirlenirken her yıl mali bir dönem olarak hesaplanıyor olması. Bu hesap yöntemi 2 büyük olumsuz sonuç doğuruyor, birincisi firmanız  01/12/2020 de kurulmuş ise son vereceğiniz beyanname 2021 de olacağı için 2021 yılından da otomatik olarak sorumlu olacaksınız. kesmiş olduğunuz yada kullanmış olduğunuz bir fatura dahi sahte sayıldığı taktirde en az 6 yıl ceza alacaksınız ve şirketi kapatsanız dahi sonuç bu olacak 2 dönemden ceza tayin edilecek. Yani yüksek miktarlarda ceza almanız için öyle yıllanmış bir ticari faaliyetinizin olmasına gerek yok hasbel kader 2 aylık bir şirkete dahi 6 yıl ve üzeri ceza almanız ihtimal dahilindedir. Mahkeme kararlarının bu şekilde verilmesinin en büyük nedeni Yargıtay içtihatlarının bu yönde olması ve yerel Mahkemelerin bu kararlar doğrultusunda hareket etmeleridir. Ayrıca verilen cezaların kanun gereği paraya çevrilmeside mümkün olmuyor. Yani ya cezaevide yatacaksınız yada hayatınızın geri kalan kısmını firari olarak geçireceksiniz.

Uygulamadaki diğer bir sorun ise yerel mahkeme kararlarının Bölge adliye Mahkemelerinde kesinleşmesi. Vuk 359 mağdurları için Bölge adliye mahkemelerinde kararların kesinleşmesi tam bir facia. Çünkü karar normalde 5 yılın altında ancak yukarıda bahsettiğim gibi kararlar her mali yıl için AYRI AYRI verilmesinden dolayı ceza miktarı onlarca yıla tekamül ediyor. Dolayısı ile sanık kararını TEMYİZ edemiyor. Oysaki 200 tl lik bir adli para cezasına trafik cezasına dahi Yargıtay a temyiz başvurusunda bulunabiliyorsunuz. Dolayısı ile bu durum sanık açısından hiç te adil olmuyor.

Bu yanlış uygulamalar doğrultusunda çözüm ise hem hukuki hemde siyasi olabilir. Örneğin Yargıtay bu içtihatından vazgebilir. Yada yasamanın siyasi bir düzenlemesi ile bu mağduriyetler ortadan kaldırılabilir. Kanunda yapılacak bir iki kelimelik değişiklik ve zincirleme suç kapsamına alınması bu mağduriyetleri tamamen ortadan kaldıracaktır. Ayrıca kararların mutlaka temyiz kanun yoluna tabii tutulması elzemdir.

Son zamanlarda bahsedilen mağduriyetler siyasi partilere ulaşmış durumda, İyi parti kanunla ilgili bir teklifi TBMM'ne sundu. Diğer taraftan İktidar partisinden de düzenleme ile ilgili umutlandırıcı haberler kamuoyunda paylaşılmakta.

Yukarıda anlatılan nedenlerden dolayı hiç te adil olmayan yanlış uygulamalar nedeni ile ciddi mağduriyetler yaratan VUK 359. madde DÜZENLENMELİDİR.

Yüksek miktarlarda hürriyeti bağlayıcı cezalara neden olan can yakıcı VUK 359'un bir an evvel düzenlenmesi tüm mağdurların dileği.