Doçent Dr. Ö?retim Üyesi Mustafa Koçkaya, köylülerden ve yeti?tiricilerden Kangal köpeklerinin do?um yapt?ktan sonra, 10 gün içinde yavrular?n? yemeleri veya zarar vererek öldürmeleri yönündeki ?ikayetler üzerine 5,5 y?l önce çal??ma ba?latt?. Koçkaya önce yavrular?n? yiyen anne köpekleri tespit ederek çal??mas?na katt?. Ard?ndan 15 yavrusunu yiyen anne köpek üzerine yo?unla?t?. Yavrulayan köpeklerin davran??lar?n? takip etmek için do?uma yak?n, kulübelere kamera yerle?tiren, saf ?rk olup olmad?klar?n? ve kan de?erlerini belirleyen Mustafa Koçkaya, kan de?erlerinin sonucunda yavrular?n? yiyen tüm Kangal köpeklerde 'oksitosin hormon' eksikli?i oldu?unu tespit etti. Koçkaya'n?n, bu tür köpeklerin do?umdan 10-15 gün içinde yavrular?n? yedi?ini ortaya ç?kard??? çal??mas?, uluslararas? dergilerde de yay?nlanarak literatüre geçti. ?lk kez yap?lan bu çal??ma yurt d???ndaki baz? hayvanat bahçeleri yetkilileri ve hayvanseverlerin ilgisini çekti. Yap?lan çal??man?n ard?ndan bu y?l ise tedavi sürecine geçildi. Kangal köpeklerine oksitosin hormonu enjekte edilip, yavru yeme probleminin önüne geçildi.

'DÜNYAYA ?LK KEZ B?Z TANITTIK'

Yap?lan ara?t?rman?n hakk?nda DHA'ya özel aç?klamalarda bulunan ve çal??man?n dünyada ilk olma özelli?i ta??d???n? söyleyen Doçent Dr. Ö?retim Üyesi Mustafa Koçkaya, "Bu çal??may? bizden ba?ka dünyada yapan yoktur. Dünyaya ilk kez biz tan?tt?k. Biz bu çal??ma hakk?nda birçok mail al?yoruz. Çal??mada yavrusunu yiyen Kangal köpekleri vard?. Biz bu köpeklerin neden yavrular?n? yedi?ini ara?t?rd?k. Yakla??k 3 buçuk y?ll?k bir çal??ma yapt?k. Bu çal??man?n ard?ndan davran?? skalas? geli?tirdik. Ayn? zamanda hayvanlar?n kan parametrelerine bakt?k. Bakt???m?zda bu hayvanlarda oksitosin hormonu yetersizli?i oldu?unu tespit ettik. Daha sonra bu i?in tedavi boyutuna geldik. 2 buçuk y?ll?k bir çal??ma yapt?k. Bu k?s?mla da biz oksitosin hormonunu anne köpeklere do?um tamamlan?r tamamlanmaz enjekte ettik. Daha sonra annelerin vücudundaki oksitosin seviyesine bakt?k. Oksitosin seviyesine bakarak annelerin vücuduna herhangi bir zarar vermeden yavrular?n? yemesinin önüne geçtik" dedi.

'YAVRULARIMIZI KURTARMI? OLDUK'

Yap?lan çal??man?n toplumda da önemli bir yere sahip oldu?unu belirten Koçkaya, "Bu bizim için çok önemlidir. Yavrusunu yiyen hayvanlar hayvan sahipleri taraf?ndan cani olarak adland?r?l?yor. Maalesef bu hayvanlar ya azat ediliyor ya da ac?s?z öldürülüyor. Biz bunun önüne geçerek hem yeti?tiriciye destek olduk hem de hayvanlar?n gelece?i ve yavrular?m?z? kurtarm?? olduk. Bizim yapt???m?z çal??ma Kangal köpeklerine özgüdür. Ama dünyan?n birçok ülkesinden mail al?yoruz. Farkl? ?rklar?n da yavru yeme problemi oldu?unu söylüyorlar. Ancak laboratuvar çal??malar? ve davran?? çal??malar?n?n yap?l?p ortaya koyulmas? laz?m. Ama biz bunun Kangal köpe?ine özgü de?il di?er köpek ?rklar?nda da oldu?unu dü?ünüyoruz ve ispatlamam?z laz?m" ifadelerinde bulundu.